
بزرگ علوی
«چشمهایش» رمانی از« بزرگ علوی» نویسنده شاخص و تاثیرگذار ایرانی است. رمان چشمهایش یکی از آثار جذاب و مهم رئالیستی ادبیات داستانی فارسی و از نقاط درخشان کارنامه بزرگ علوی است. شخصیت اصلی داستان، «استاد ماکان» نقاشی مخالف حکومت در تبعید از دنیا میرود. یکی از تابلوهای ماکان که در مدرسهای به نمایش گذاشته شده، معمایی در خود دارد. گرهی عجیب که یکی از دوستداران استاد ماکان در پی گشودن آن است…
چشمهایش با توصیف فضای سیاسی و اجتماعی سالهای پایانی حکومت رضاشاه آغاز میشود. فضایی که علوی آن را تیره و تار، پرخفقان و پر از رنج و ناامیدی تصویر کرده است. شخصیت محوری داستان، ماکان استاد نقاشی و مبارز سیاسی مخالف رضاشاه است که در تبعید از دنیا رفته است. استاد ماکان راز و رمزهای گشودهنشده مهمی در زندگی خود دارد. ردی از این راز در یکی از تابلوهایی که در مدرسهای به نمایش گذاشته شده، پیداست. تابلویی که ماکان با خط خود بر آن کلمه «چشمهایش» را نگاشته است. تابلویی که احتمال وجود یک «زن» را در زندگی نقاش مطرح میکند. زنی که هیچکس از وجودش مطلع نیست.
ناظم مدرسه که از دوستداران استاد ماکان است، با دیدن این تابلو به فکر گشودن راز آن میافتد. تکههای پازل حقیقت کمکم کنار هم قرار میگیرند تا «فرنگیس»، معشوق ماکان که او نیز شخصیت محوری داستان است، شناخته شود.
فرنگیس مانند ماکان یک مبارز سیاسی بوده است. رازهای این رابطه عاشقانه نیز بهتدریج آشکار میشود. رابطهای که بزرگ علوی آن را در این رمان عاشقانه، بسیار جذاب و خواندنی توصیف کرده است.