«ماهان» با این­که یک ملک‌زاده است، تصمیم می‌گیرد پیش از ازدواج، صنعت یا هنری یاد بگیرد و برای به‌دست آوردن تجربه پا به سفر بگذارد. او در این سفر به دام می‌افتد و اتفاقاتی برایش رقم می‌خورد.

«گوهر سردابه»، اثر «نورالدین محمد عوفی بخاری»، تاریخ‌نگار، زندگی‌نامه نویس، مترجم و ادیب خراسانی است که در اواخر سده ششم و اوایل سده هفتم هجری، می‌زیست. او به «محمدبن محمد عوفی بخاری»، «سدیدالدین محمد عوفی»، «سدیدالدین» و «نورالدین» ملقب و مشهور است.

این داستان از ملک‌زاده‌ای به نام ماهان می‌گوید که سعی به یادگیری هنری دارد. او بعد از آن­که حصیربافی را آموخت، تصمیم می‌گیرد با خادمش (برزو) راهی سفر شود.

ها با رسیدن به اولین مقصد، برای رفع گرسنگی، وارد طباخی می‌شوند و در آنجا به دام عیاض حیله‌گر می‌افتند. ماهان را در سردابه‌ عیاض به بند می‌کشند.

سلطان ملک منتظر ورود ماهان است، وقتی از او خبری نمی‌شود، وزیرش را به یافتن ماهان فرمان می‌دهد…