باب پنجم از بوستان سعدی با روایت، گزارش و توضیح دکتر اسماعیل آذر، تقدیم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تان می‌کنیم.
بیشتر حکایت‌‌های سعدی‌ در بوستان‌ ظاهری‌ ساده‌ و بیانی‌ هنرمندانه‌ دارند. بوستان‌ دارای‌ خصلتی‌ متناقض‌‌نماست‌: از یک‌ سو، زبان‌ ساده مردم‌ عادی‌ است‌ و سعدی‌ با این‌ زبان‌ برای‌ مردم‌ عادی‌ حرف‌ها دارد و از سوی‌ دیگر، به‌ هنری‌ترین‌ و استادانه‌ترین‌ شیوه و اعجاب‌انگیزترین‌ وجه‌ با اهل‌ فن‌ سخن‌ می‌گوید و برای‌ آنان‌ نیز سخن‌ها دارد.
میل‌ سعدی‌ به‌ هنرنمایی‌ موجب‌ می‌شود تا در عین‌ موعظه‌گری‌ و اخلاق‌گرایی‌، به‌ کوچک‌ترین‌ بهانه‌ از میدان‌ موعظه‌ به‌ گلستان‌ مضامین‌ شعری‌ بگریزد. سعدی در سرودن‌ بوستان‌، نخست‌ به‌ فردوسی‌ و سپس‌ به‌ نظامی‌ توجه‌ داشته‌ است. وی بارها و بارها شاهنامه‌ و خمسه‌ را خوانده‌ و با شعر این‌ دو شاعر اُنس‌ داشته‌ است‌.
او در ابتدای باب پنجم بوستان خودش را با فردوسی مقایسه می‌کند و برتری خویش در سرودن حماسه را در مقام مقایسه با شاهنامه قرار می‌دهد. برای نمونه:
بحرهای شعری مشترک‌ بوستان‌ و شاهنامه‌ تا کاربردِ تعبیراتی‌ مثل‌ «خداوندِ بالا و پست‌»؛
«برانداز بیخی‌ که‌ خار آورد/ درختی‌ بپرور که‌ بار آورد» و اشاراتی‌ از این‌ دست‌ که‌ «چه‌ خوش‌ گفت‌ فردوسی‌ پاکزاد» و تضمین‌ بیت‌ِ «میازار موری‌ که‌ دانه‌کش‌ است‌ / که‌ جان‌ دارد و جان‌ شیرین‌ خوش‌ است‌»
همه حاکی‌ از انس‌ سعدی‌ با شاهنامه‌ی فردوسی‌ است‌. مضامین‌ مشترک‌ بوستان‌ با خمسه‌ نیز گویای‌ توجه‌ سعدی‌ به‌ نظامی‌ و انس‌ با اشعار اوست‌.