به نام خداوند جان و خرد
کزین برتر اندیشه برنگذرد
حکیم توس آغاز شاهنامه را مزین به ستایش پروردگار جهان و ستایش خرد کرده است.
خرد بهتر از هرچه ایزد بداد
ستایش خرد را به از راه داد
فردوسی در ادامه اوصاف آفرینش عالم و قدرت آفریننده را یادآور می‌شود. عناصر چهارگانه این عالم آب و باد و خاک و آتش‌اند و پروردگار، جهان را بر این چهار بنیاد کرد:
که یزدان ز ناچیز چیز آفرید
بدان تا توانایی آرد پدید
از آن پس مردم آفرید تا در زمین زندگی کنند و خورشید را آفرید و ماه، تا روز و شب را روشنایی بخشند و این مردمان را چراغ هدایتی داد که تا ابد، به خاموشی نگراید و آن، نور محمد مصطفی است در زمین و اهل بیت و وصایای او.
فردوسی در ادامه، از چگونگی تألیف شاهنامه سخن می‌گوید و این‌‌‌که بنیان شاهنامه بر قصه‌ای مکتوب و باستانی استوار است که او گردآوری کرده است. پس از آن، از دقیقی شاعر یاد می‌کند که سرودن شاهنامه را آغاز کرد و در جوانی به دست غلامی کشته شد و فردوسی پیِ این داستانِ ناتمام را گذاشت. چنان بود که با تشویق دوستی خیرخواه، سرودن نامه شاهان را آغازید تا یادگار مانَد از او در جهان. این مهم در زمان «سلطان محمود غزنوی» اتفاق افتاد که وزیر او ابومنصور، فردوسی را ترغیب به نوشتن شاهنامه کرد و سپس خود از میان رفت و چنان شد که حکیم توس در دیباچه کتاب مدح سلطان محمود کرد و بر سرِ قصه شاهان رفت.

آنچه به عنوان خلاصه‌‌‌ شاهنامه در مجموعه فایل‌‌‌های صوتی «شاهنامه فردوسی» آمده است، به کوشش و یاری سرکار خانم «شهناز دهکردی» تهیه و تدوین شده است.