«داش آکل» اثر «صادق هدایت»، یکی از معروف‌ترین و جذاب‌ترین داستان‌های کوتاه این نویسنده است.

داش‌آکل، داستان لوطی مشهور شیرازی است که خصلت‌های جوانمردانه‌اش او را محبوب مردم ضعیف و بی‌پناه شهر کرده است. اما «کاکا رستم» که گردن‌کلفتی ناجوانمرد است و به همین سبب، بارها ضرب شست داش آکل را چشیده، به شدت از او نفرت دارد و در پی فرصتی است تا زهرش را به داش آکل بریزد و از او انتقام بگیرد.

در همین حین، «حاجی صمد» که یکی از مالکان شیراز است می‌­میرد و داش آکل را وصی خود قرار می‌دهد. داش آکل، با این­‌که آزادی خود را از همه چیز بیشتر دوست دارد، به ناچار این وظیفه دشوار را به گردن می‌گیرد. او با دیدن «مرجان»، دختر چهارده ساله حاجی صمد، به وی دل می‌بازد. اما اظهار عشق به مرجان را خلاف رویه جوانمردی و عمل به وظیفه خود می‌داند. در نتیجه، این راز را در دل نگه می‌دارد. در عوض، طوطی‌ای می‌خرد، و درد‌دلش را به او می‌گوید.