«ابوالفضل محمدبن حسین بیهقی»، مورخ و نویسنده معروف ایرانی در دربار غزنوی است. شهرت او بیشتر به‌خاطر نگارش کتاب معروف به «تاریخ بیهقی» است که مهم‌ترین منبع تاریخی درباره دوران غزنوی است.
از دلایل مهم ماندگاری بیهقی در ادبیات فارسی نوع زبانی است که او برای برقراری ارتباط با خواننده به کار می گیرد؛ زبانی ساده و صمیمی که تاثیری شگرف دارد و همه را با خود همراه می کند؛ به گونه‌ای که خواننده بیهقی، به حسنک وزیر به دیده احترام می‌نگرد و از سعایت و زعارت «بوسهل زوزنی» چنان به ستوه می‌آید گویی به او هم از بوسهل بد آمده است.
زبان بیهقی آدمی را متقاعد می کند که او جز راست نمی گوید؛ همچنان که بعد از توصیف ناساختگی بوسهل با مردم ادامه می دهد: «وی برفت و آن قوم که محضر ساختند رفتند و ما را نیز می‌بباید رفت که روز عمر به شبانگاه آمده است و من در اعتقاد این مرد سخن جز نیکویی نگویم که قریب سیزده و چهارده سال او را می دیدم در مستی و هشیاری و چیزی نگفت که از آن دلیل توانستی کرد بر بدی اعتقاد وی. من این دانم که نبشتم و بر این گواهی دهم در قیامت.»
در زبان بیهقی دلسوزی خاصی نهفته است و لحن کلام او در هر رویدادی با آن تناسب دارد. عنان کلام را در اختیار دارد و چون آن‌گونه که هست، سخن می‌گوید نیازی به تکلف ندارد. نکته‌ای که با زبان او آمیختگی خاص دارد، پند و اندرزگویی است و در این کار تا جایی پیش می‌رود که در سیمای یک واعظ جلوه می‌کند.
دقت بیهقی در بیان جزئیات و توصیف رخدادها تا به حدی است که احساس می‌‌کنیم هرکس به جز بیهقی در آن صحنه‌ها حاضر بود؛ نمی‌توانست آنها را آن‌گونه که او دیده و بیان کرده، به تصویر درآورد. نکته مهم اینکه بیهقی در برخی از رویدادها خود شاهد ماجرا نبوده و آنها را از زبان افراد ثقه نقل می‌کند، اما این وقایع در فضای کلی تاریخ هیچ تفاوتی با آنچه او به چشم خود دیده، ندارد و این بیانگر هنرمندی بی‌نظیر بیهقی است.